Elektromobilność w Polsce: innowacje, regulacje i przyszłość 

Elektromobilność to ważny temat zarówno na poziomie samorządowym, jak i centralnym. Stąd też od wielu lat stanowi jeden z kluczowych obszarów działań prowadzonych przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Rozwój sektora elektromobilności nie tylko odpowiada na potrzeby ekologiczne, lecz także napędza innowacje, zmieniając konkurencyjność branży oraz przekształca globalne mapy zależności surowcowych. Dalekosiężne skutki rozwoju tej dziedziny odczuje nie tylko branża motoryzacyjna, ale cała gospodarka.  

Wobec oczekiwań sektora transportowego, MKiŚ wprowadziło szereg regulacji mających na celu wspieranie elektromobilności oraz alternatywnych źródeł energii w transporcie. Nowe uregulowania obejmują zachęty dla kierowców i przedsiębiorców oraz rozbudowę infrastruktury ładowania pojazdów elektrycznych i tankowania paliw alternatywnych, takich jak LNG i CNG. Centralnym punktem tych działań jest Program Rozwoju Elektromobilności, będący częścią Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (SOR). 

Powyższe inicjatywy zostały usankcjonowane przez szereg dokumentów strategicznych, w tym: 

• Plan Rozwoju Elektromobilności „Energia do przyszłości”, zatwierdzony przez Radę Ministrów w marcu 2017 roku, który identyfikuje korzyści płynące z wprowadzenia pojazdów elektrycznych oraz ich potencjał gospodarczy i przemysłowy; 
• Krajowe ramy polityki rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych, przyjęte przez Radę Ministrów w marcu 2017 roku, które implementują regulacje europejskie dotyczące budowy infrastruktury dla alternatywnych źródeł energii w polskich aglomeracjach; 
• Ustawę o elektromobilności i paliwach alternatywnych z 11 stycznia 2018 roku, mającą na celu pobudzenie rozwoju elektromobilności i zwiększenie stosowania paliw alternatywnych w sektorze transportowym; 
• Ustawę o powołaniu Funduszu Niskoemisyjnego Transportu (FNT), uchwaloną w czerwcu 2018 roku, która ma służyć finansowaniu projektów związanych z rozwojem elektromobilności i alternatywnych form transportu.  

Czym są strategie rozwoju elektromobilności? 

Strategie rozwoju elektromobilności to kompleksowe dokumenty, które mają na celu promowanie i wspieranie niskoemisyjnego i zeroemisyjnego transportu opartego na pojazdach elektrycznych.  
Celami strategii są: 

• rozwój warunków dla wdrażania elektromobilności w danym obszarze (np. gminie, regionie, kraju); 
• rozwój przemysłu elektromobilności; 
• upowszechnienie infrastruktury ładowania oraz zachęta do zakupu pojazdów elektrycznych. 

Strategie nie są obowiązkowymi dokumentami do przygotowania przez samorządy. Jednak zdecydowanie warto je opracować, gdyż ich realizacja daje wiele korzyści w skali, szczególnie, lokalnej. Przy tworzeniu strategii rozwoju elektromobilności warto posiłkować się, m.in. wcześniej wspomnianą ustawą o elektromobilności i paliwach alternatywnych z dnia 11 stycznia 2018r. 

Jakie korzyści daje strategia rozwoju elektromobilności? 

Przygotowanie strategii rozwoju elektromobilności może prowadzić do wielu pozytywnych zmian na poziomie lokalnym, regionalnym czy nawet ogólnopolskim. Na polu ekologii elektromobilność przyczynia się do zmniejszenia emisji szkodliwych gazów i poprawy jakości powietrza. Pod kątem korzyści ekonomicznym rozwinięcie elektromobilności może tworzyć nowe miejsca pracy i przyczynić się do rozwoju lokalnej gospodarki, a także poprawiając jakość powietrza do redukcji kosztów opieki zdrowotnej i wzrostu jakości życia. Elektromobilność to również obszar dynamicznie rozwijający się, a strategie pomagają wykorzystać potencjał nowych technologii i tworzyć innowacyjne rozwiązania. 

Samorząd gminny, powiatowy i wojewódzki to grupa podmiotów, które najbardziej powinny być zainteresowane przygotowaniem takiej strategii. Między innymi one odpowiadają za prowadzenie polityki rozwoju, która oznacza zespół wzajemnie powiązanych działań podejmowanych i realizowanych w celu zapewnienia trwałego i zrównoważonego rozwoju kraju, spójności społeczno-gospodarczej, regionalnej i przestrzennej, podnoszenia konkurencyjności gospodarki oraz tworzenia nowych miejsc pracy w skali krajowej, regionalnej lub lokalnej. Ta definicja doskonale wpisuje się w cele strategii rozwoju elektromobilności. 

Jakie powinny być elementy strategii rozwoju mobilności? 

Strategia rozwoju elektromobilności powinna uwzględniać szereg kluczowych aspektów, aby skutecznie promować i rozwijać elektromobilność w danej społeczności lub kraju. Oto kilka głównych punktów, które powinny być uwzględnione: 

1. cele i wskaźniki: strategia powinna określić jasne cele dotyczące penetracji rynku pojazdów elektrycznych, redukcji emisji CO2, poprawy jakości powietrza oraz innych istotnych wskaźników związanych z elektromobilnością;
2. infrastruktura ładowania: niezbędne jest zapewnienie wystarczającej infrastruktury ładowania, obejmującej stacje ładowania zarówno na obszarach miejskich, jak i na trasach długodystansowych. Strategia powinna uwzględniać plany rozbudowy infrastruktury ładowania oraz harmonizację standardów; 
3. wsparcie finansowe: wprowadzenie zachęt finansowych dla konsumentów, przedsiębiorstw i operatorów floty w celu zwiększenia udziału pojazdów elektrycznych. Mogą to być subwencje, ulgi podatkowe, bonusy ekologiczne lub preferencyjne stawki za korzystanie z infrastruktury ładowania;
4. regulacje i standardy: określenie klarownych regulacji dotyczących homologacji pojazdów elektrycznych, bezpieczeństwa, standardów ładowania oraz bezpieczeństwa użytkowników. Konieczne jest także uwzględnienie norm dotyczących recyklingu baterii i innych aspektów związanych z zrównoważonym cyklem życia pojazdów elektrycznych;
5. edukacja i świadomość: programy edukacyjne i kampanie informacyjne mające na celu podniesienie świadomości społecznej na temat korzyści związanych z elektromobilnością, jak również szkolenie techniczne dla mechaników i osób obsługujących infrastrukturę ładowania; 
6. współpraca międzysektorowa: wymiana informacji i współpraca między sektorem publicznym, prywatnym i społeczeństwem obywatelskim w celu opracowania holistycznych strategii oraz rozwiązywania wspólnych wyzwań związanych z elektromobilnością; 
7. badania i innowacje: inwestycje w badania naukowe i rozwój technologii związanych z elektromobilnością, w tym rozwój lepszych baterii, systemów zarządzania energią oraz technologii ładowania;
8. integracja z energią odnawialną: wspieranie integracji pojazdów elektrycznych z systemami odnawialnej energii, aby wspierać zrównoważony rozwój i zmniejszyć emisje CO2; 
9. analiza kosztów i korzyści: przeprowadzenie analizy kosztów i korzyści elektromobilności w porównaniu z tradycyjnymi pojazdami spalinowymi, uwzględniając aspekty ekonomiczne, ekologiczne i społeczne;
10. monitorowanie postępów: ustanowienie systemów monitorowania i oceny postępów w realizacji celów strategii elektromobilności oraz dostosowanie strategii w zależności od wyników analizy.