Darmowa komunikacja w Gorzowie – spójna strategia czy wybiórcze podejście?
Od 1 stycznia 2026 roku mieszkańcy Gorzowa Wielkopolskiego, posiadający Kartę Mieszkańca, będą mogli korzystać z komunikacji miejskiej bezpłatnie. Decyzja ta budzi duże zainteresowanie i kontrowersje. Szczególnie w kontekście przyjętego Planu Zrównoważonej Mobilności Miejskiej dla Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Gorzowa Wielkopolskiego. Nie przewidziano w nim takiego rozwiązania. Czy miasto traktuje swój strategiczny dokument jak menu w restauracji, wybierając tylko te rozwiązania, które politycznie się opłacają?
SUMP – dokument programowy czy katalog możliwości?
SUMP MOF Gorzów Wielkopolski to dokument strategiczny, który miał zapewnić spójny rozwój transportu publicznego, zmniejszenie wykluczenia transportowego oraz poprawę dostępności komunikacyjnej. Wśród kluczowych założeń znalazły się m.in. poprawa efektywności komunikacji miejskiej, integracja różnych środków transportu oraz modernizacja taboru. Nie przewidziano jednak całkowitej rezygnacji z opłat za bilety.
Decyzja o wprowadzeniu bezpłatnej komunikacji budzi wątpliwości. Czy jest to przemyślana polityka transportowa, czy raczej element strategii politycznej? Pominięcie SUMP w kluczowych decyzjach może prowadzić do chaosu w planowaniu mobilności miejskiej.
Czy Gorzów podzieli los Szczecinka?
Przypadek Szczecinka pokazuje, że darmowa komunikacja miejska nie zawsze jest skutecznym rozwiązaniem. Wprowadzona tam w 2019 roku usługa miała zachęcić mieszkańców do korzystania z transportu publicznego. Jednak koszty funkcjonowania systemu rosły lawinowo – w 2024 roku miasto musiało dopłacić do niego aż 9,3 mln zł. Władze podjęły decyzję o przeprowadzeniu konsultacji społecznych i rozważają przywrócenie odpłatności.
Czy Gorzów Wielkopolski uniknie podobnego scenariusza? Bez długofalowej analizy skutków finansowych i transportowych darmowe przejazdy mogą okazać się rozwiązaniem krótkoterminowym. Być może za kilka lat decyzję trzeba będzie zmienić, podobnie jak w Szczecinku.
Wnioski dla polityki transportowej
Decyzje dotyczące transportu publicznego powinny być spójne z długofalową strategią mobilności. Gorzów Wielkopolski, wprowadzając bezpłatną komunikację, ryzykuje odejście od założeń SUMP i stworzenie systemu, który w przyszłości może okazać się nie do utrzymania finansowo. Doświadczenia innych miast pokazują, że bez odpowiedniego zaplanowania finansowania i analiz wpływu na mobilność mieszkańców, taka decyzja może skutkować koniecznością wycofania się z darmowych przejazdów.
Czy Gorzów postawi na konsekwentne realizowanie swojej strategii transportowej, czy wybierze rozwiązania populistyczne? Czas pokaże, czy miasto jest gotowe na długofalowe planowanie transportu publicznego, czy tylko reaguje na bieżące potrzeby polityczne.
